Zeytinin Hasat Edilmesi

Üretim masrafları içinde en yüksek masraflardan biriside hasattır. Tüm üretim aşamalarında kullanılan insan işgücünün %50-60 ‘ı hasat aşamasında kullanılır. Zeytin meyveleri sofralık yada yağlık olarak değerlendirildiği için hasat zamanı amaca göre farklılık gösterir.. Yeşil sofralıklar için renk, zeytin yeşilinden sarımsı yeşile döndüğünde toplanır. Bu devrede taneler normal iriliğini almış, sertliğini biraz kaybetmiş, elastiki bir yapı kazanmıştır. Siyah sofralıkların hasadı içinse tane çeşide has olgunluk rengini almış, normal irilikte, kararma kabuktan meyve etenine doğru geçmiş olmalıdır. Yağlık zeytinlerde hasat ağaçta yeşil zeytin meyvesi kalmadığında yapılır. Bu dönemde tane yumuşar elle sıkınca çekirdek kolay ayrılır ve sap çukurundan meyvenin suyu çıkar, yağ oranı da maksimum seviyeye ulaşmıştır. Meyvemsi ve daha aromatik tat istenirse yeşil zeytinden yağ elde edilir. Yeşil zeytinden elde edilen yağın asit derecesi düşük ama biraz acı olur. Yağ oranı düşük olur, ağacın dinlenmesini sağlar, periyodizite özelliğini ortadan kaldırır. Ülkemizde mekanik hasat teknikleri kullanılmadığı için hasat dönemi uzamakta, Nisan ayının sonuna kadar devam temektedir. Diğer ülkelere göre hasat maliyeti ülkemizde yüksektir..Hizmetlerimizi geni?letmek ve size en güncel bilgileri aktarabilmek için, internet sitesi kurduk. Ynternetten ula?amayan çiftçilerimiz için kitap ve bro?ürlerle e?itim faaliyetlerimizi devam etmekteyiz. Hasat elle yapılır, kesinlikle sırık yada sopa kullanılmamalıdır. Sırık yada sopalar genç sürgünleri kırarak bir sonraki verimin düşük yada hiç olmamasına sebep olurlar.Sofralık çeşitlerde yere sıyırmak zeytinleri zedeler bunun için kova yada önlüğe toparlanmalı merdiven kullanılmalıdır.Hasat zamanı zeytinler olgunlaşmadan yapılmamalıdır.Yeşil sofralıklarda işletme özelliklerine göre hasat yapılmalıdır.Mekanik teknikler usulüne göre uygulanmalı yanlış uygulanmalar zedelenmeye sebep olurlarÜretim maliyetini düşürmek için yeni tesis edilen bahçeler mekanik hasada uygun tesis edilmelidir.

Budama ve Gübreleme

BUDAMA Zeytin ağaçlarının budanmasını etki eden bir çok faktör vardır. Öncelikle budama zamanının iyi tespit edilmesi gerekir. Budama ağacın soğuya karşı olan direncini azaltır ve soğuktan daha çok etkilenmesini sebep olur. Bundan dolayı soğuk tehlikesi olan bölgelerde şiddetli soğuklar geçtikten sonra, ılıman bölgelerde kışın veya ilkbaharda budama yapılır. Yağış az alan bölgelerde mümkün oldukça geç budamakta fayda vardır. Dal kanseri bulunan bölgelerde yağışsız ve sıcak zamanlarda (yazın) budama yapılır. Dal kanseri sıcak ve kuru havada çoğalamaz bundan dolayı bu mevsimde budama tercih edilir. Budama zamanını belirledikten sonra sıra budama şeklini belirlemeye gelir. Fidanların budanması verime yatmış olan ağaçlardan tamamen farklıdır. Fidan ilk 2 (iki) yıl kendi haline bırakılır kesinlikle budama işlemi yapılmaz. İki yıl sonunda 40-90 cm yükseklikten tek gövde üzerinden değişik noktalardan çıkan üç ana dal bırakılır. Diğer sürgünler dibinden kesilir. Fidana şekil vermek için acele edilmemeli istenen şekil 3-4 budamada elde edilmelidir. Fidanlarda bir seferde sert budama yapılarak şekil elde etmek istenilmeyen sonuçların ortaya çıkmasına sebep olur. Verime yatmış olan ağaçların budanması tamamen farklıdır. Mahsul yılında zeytin ağaçları çok meyve verdikleri için, bir sonraki yıla sürgün hazırlayamazlar ve meyve vermezler . Biz bunu periyodizite olarak adlandırmıştık. Halk arasında yaygın olarak yapılan yanlış bir uygulama periyodizite özelliğini arttırır. Mahsul yılından sonra sert bir budama yapılır, bir sonraki yıl budama yapılmaz dolayısıyla budama yapılmayan yıl aşırı verim alınır buda periyodiziteyi iyice artırır. Bunun yerine verim yılından önce hafif bir budama yapılmalı meyve tutumu azaltılmalı ağacın meyveyle beraber sürgün yapması sağlanmalıdır. İki yılda bir sert budama yerine yılda bir hafif budama her yıl ürün almamızı sağlayacaktır. Temel felsefe iki yılda bir, çok ve sofralık kalitesi düşük meyve elde etmek yerine her yıl kaliteli az miktarda ürün elde etmek olmalıdır. Yaşlı ve zarar görmüş ağaçların budanması sert şekilde yapılır. Budama yaşlanmış verim vermeyen ve yara almış dalların kesilmesine dayanır. Bu üç değişik şekilde yapılır: Birinci şekil ağacın yan ve üst uçlarında kalın dallar muhafaza edilerek diğer küçük ve ince dallar kesilir. Burada dikkat edilmesi gereken kesilmeyen kalın dalların sağlıklı, güneşten ve soğuktan zarar görmemiş olması gerekmektedir. Eğer dallar zarar görmüş ise bir sonraki budama şekli tercih edilmelidir. İkinci şekil ana dalın gövdeye bağlandığı kısım iyi ise gövdeden itibaren 30cm kadar ana dallar bırakılarak budama yapılır. Eğer gövdede zarar görmüş ise bir sonraki şekil tercih edilir. Üçüncü budama şekli eğer gövde yaralanmış, yanmış (soğuktan yada sıcaktan olabilir), hastalık ve zararlılardan tahrip olmuş ise gövde toprak seviyesine yakın bir mesafeden kesilir. Yukarıda bahsetmiş olduğumuz budama şeklinde aşı noktalarını göz önünde bulundurmak ve kesilen yerlerin perdahlanarak macunlanması gerekir. Budama her yıl bahar aylarında yapılmalı dondan önce budama ürün kaybına neden olur. Kurak geçen yıllarda ağaçtaki dal sayısı azaltmak ürün kalitesini artırır.GÜBRELEME Zeytin genellikle fosforlu, potaslı ve azotlu gübrelere ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaç ağacın büyülüğüne ve toprağın yapısına göre değişir. Verime yatmış olan zeytinliklerde çiçeklenme ve meyve bağlama döneminde azota ihtiyaç artar. Bunun için sulanan koşullarda genellikle azotlu gübreler çiçeklenmeden 3-4 hafta önce, meyve tutumunda (mayıs), çekirdek sertleşme zamanında olmak üzere 3 partide; sulama imkanı yok ise tek seferde şubat sonu mart ayında uygulanabilir. Verilme şekli olarak azotlu gübreler gövdeden 50- 70 cm uzağa taç izdüşümüne serpilerek çapa vb. aletlerle gömülür. Fosfor ve potaslı gübreler taç izdüşümünde 15-30 cm derinlikte açılan hendeklere verilip toprağa gömülür. Tam büyüklüğe ulaşmış bahçelerde sıra arasına açılan hendeklere, meyilli arazilerde ağacın üst kısmına açılan yarım ay şeklindeki hendeklere uygulanır, düz zeytinliklerde ağacın etrafına tam daire yapılarak, seki teras yapılmış arazide ise ağacın alt kısmına yarım hendek açılarak uygulanır. Gübrelemeden önce yaprak ve toprak analizi yaptırmak faydalıdır. Yaprak örneği alma zamanı Kasım – Aralık – Ocak aylarıdır.

Besin Noksanlıkları

Zeytin ağaçlarında, topraktan bitki besin elementleri alımında, belirti gösteren veya saklı kalan beslenme sorunları ortaya çıkmaktadır.

• Azot Noksanlığı: Azot noksanlığında yaprakların bir kışmında veya hepsinde sarılık (kloroz) meydana gelir. Ağaçların alt ve orta kısımlarında yaprak dökümü olur. Sürgünlerde zayıflık, sürgün oluşumunda ve yapısında azalma görülür. Somak ve çiçek oluşumu azalır. Çiçek ve meyve dökümü olur, meyveler küçülür, meyvenin et oranında ve yağ miktarında azalma olur. Bu noksanlığa; toprakta azot ve organik madde yetersizliği, düşük toprak sıcaklığı, düşük fosfor miktarı ve aşırı kuraklık neden olabilir. Sorunun çözümü için, toprak ve yaprak analizleri yaptırılmalı, analiz sonuçlarına göre ya topraktan azotlu gübreler; ya da yapraktan üre verilmelidir. Ara bitkisi olarak baklagiller devreye sokulabilir.

• Fosfor noksanlığı: Fosfor noksanlığında gelişme yavaşlar, yapraklar küçülür. Dalların boğum araları kısalır, kökler zayıflar. Çiçeklenme azalır, çiçek açması gecikir. Dolayısıyla meyve bağlama olayı da olumsuz etkilenir. Meyve çekirdeği küçülür, meyveler geç olgunlaşır. Karbonhidrat miktarı azalaçağından. gelişme zayıflar. Sonuçta ürün miktarı azalır. Filizlerin pişkin ve sağlam olması engellenir. Soğuklara ve kuraklığa olan duyarlılık artar. Meyvelerde kalite azalır, yağ oranı da normalin altına düşer. Bu noksanlığa, topraktaki organik madde yetersizliği, soğuk ve nemli koşullar, asit yapılı topraklar neden olabilir. Çözüm için, toprak ve yaprak analizleri yaptırılarak, analiz sonuçlarına göre. topraktan fosforlu gübre uygulamaları yapılmalıdır.

• Potasyum noksanlığı: Potasyum noksanlığında, yaşlı yapraklarda uç klorozları ve nekrozlar, ucu kahverengi, dibi san yapraklar görülür. Yapraklarda ve meyvelerde küçülme, meyve et oranı ve yağ miktarında azalma olur. Su ve soğuk stresine karşı direnç azalır. Ağaçlar, hastalık ve zararlılardan daha çok etkilenirler. Bu noksanlığa, topraktaki potasyum yetersizliği, topraktaki katyon değişim kapasitesinin düşük olması neden olabilir. Çözüm için, toprak ve yaprak analizleri yaptırılmalı, analiz sonuçlarına göre, topraktan veya yapraktan potasyumlu gübre uygulamaları yapılmalıdır.

• Kalsiyum noksanlığı: Kalsiyum noksanlığında, filizlerde kolay kırılmalar ve Kurumalar, yapraklarda dökülmeler. koparılan yapraklarda sertleşmeden kuruma ve genç yalaklarda üşümeye karşı duyarlılık görülür. Bu noksanlığa, topraktaki kalsiyum yetersizliği, magnezyum fazlalığı neden olabilir. Çözüm için, toprak ve yaprak analizleri yaptırılmalı, analız sonuçlarına göre topraktan veya yapraktan kalsiyumlu gübre uygulamaları yapılmalıdır.

• Magnezyum noksanlığı: Magnezyum noksanlığında yaprak uçundan veya kenarlarından başlayan sararmalar, orta damar boyunca ve yaprak dibinde ise yeşil kısımlar görülür. Mevsim ilerledikçe sararma tüm yaprağı kaplar, yaşlı yaprak görüntüsü oluşur. Genç filizlerde, önemli yaprak dökümü gözlenir ve filizlerde gelişme duraklar. Bu noksanlığa, topraktaki magnezyum yetersizliği aşın potasyum ve kalsiyum, aşın yağış neden olabilir. Çözüm için, toprak ve yaprak analizleri yaptırılmalı, analiz sonuçlarına göre topraktan veya yapraktan magnezyum içeren gübre uygulamaları yapılmalıdır.

• Çinko noksanlığı: Çinko noksanlığında, yapraklarda damar arasında sararma, rozetleşme, küçülme ve şekil bozuklukları görülür. Bu noksanlığa, topraktaki çinko yetersizliği, aşırı fosfor neden olabilir. PH'şı yüksek ve kolay yıkanan hafif topraklarda sık rastlanır. Çözüm için, toprak ve yaprak analizleri yaptırılmalı, analiz sonuçlarına göre topraktan veya yapraktan, çinko içeren gübre uygulamaları yapılmalıdır.

İşleme Usulleri

Hasat edilen zeytinler tazeliği bozulmadan işletmelere teslim edilmelidir. Evde yada eski usullerle işlenen zeytinlerin ekonomik değeri düşmekte, yeni sistem işletmelerde işlenen zeytinler tercih edilmektedir. Yağlık zeytinlerde, yağ sıkım tesislerine günü birlik götürülmelidirler. Uzun süre bekletmek asit oranının yükselmesine sebep olur, istenmeyen durumdur ekonomik kayba neden olur. Yağ depoları güneş ışığı almayan serin bir yerde olmalıdır. Güneş ışığında bırakılan yağlar daha çabuk okside olurlar. Güneş ışığında klorofil prooksidan etki yapar. Işık almayan bir yerde olursa klorofil tam tersi antioksidan görevi yapar ve yağı korur. Yağ depoları güneş ışığı almayan serin bir yerde olmalıdır. Güneş ışığında bırakılan yağlar daha çabuk okside olurlar. Güneş ışığında klorofil prooksidan etki yapar. Işık almayan bir yerde olursa klorofil tam tersi antioksidan görevi yapar ve yağı korur. Yağlar hemen pazarlanmalı, her geçen gün yağ asidini yükselterek ekonomik kayba neden olur.

Bahçe Tesisi

Bahçe tesisi maliyetleri düşürme açısından çok önemlidir. İyi bir bahçe tesis etmek yukarıdaki faktörlerin tamamının doğru şekilde yapılmasıyla ortaya çıkar. Dik yamaç yapısına sahip arazilerde teras yapmak, yağmur sularından faydalanma ve traktörle arazi işleme açısından oldukça önemlidir.Tatlı meyil arazilerde ise kullanılacak olan sulama tekniğine göre arazi teras yapılır yada yapılmaz. Salma sulama tekniği kullanılacaksa teras önemlidir eğer damlama yada yağmurlama sulama tekniği kullanılacaksa teras yapılmayabilir. Bölgenin yıllık yağış ortalaması önemlidir. Yağış ortalaması yüksek olan bölgelerde sık dikim yapılır. Kurak bölgelerde az sayıda ağaç dikilerek topraktaki sudan daha fazla faydalanma sağlanır. Seçmiş olduğumuz çeşidin dallanma ve büyüme özelliğine göre ağaç arası mesafeler büyük önem kazanır. Bu genellikle yeşil sofralıklarda 7m-7m, 7m-6m, 6m-6m ; siyah sofralıklarda bu 6m-6m, 6m-5m, 5m-5m dir. Meyilli arazilerin güneşe bakan kısımlarında 5’er metre uygundur (ağaçlar meyilli arazide güneşten daha fazla faydalanırlar). Eski bahçelerde bu mesafeler daha fazladır, mesafenin az olmasından dolayı ağaçlar fazla büyütülemez; bu bize budamada, hasatta ve ilaçlamada kolaylık sağlar. Yeni sistem bahçelerde ağaç başına alınan ürün daha azdır, meyve kalitesi oldukça yüksektir ama arazideki ağaç sayısı eski sistem bahçelere göre daha fazla olması unutulmamalıdır. Bundan dolayı yeni tip bahçelerden hasat edilen ürün hem sayısal yönden hem de ekonomik açıdan eski tip bahçelere göre oldukça fazladır. Temel felsefe küçük çok sayıda ağaç, kolay budama, kolay hasat ve kaliteli çok üründür. Yeni sistem bahçelerde rekolte ve meyve kalitesi yüksek olur, hasatta sırık kullanılmadığı için periyodizite özelliği az görülür. Toprak işleme ve ilaçlamanın traktörlerle yapılacağı düşünülerek ölçüler tam alınmalı ağaçlar aynı hizada olmalıdır. Bu sulama açısından da oldukça önemlidir; damlama sulamada büyük bir avantaj sağlar.

Fidan Seçimi

Zeytin bahçesi tesisinde en önemli konu fidan seçimidir. Fidan seçiminde aşağıdaki noktaları dikkat etmek teknik bir yetiştiricilik için gereklidir. Bu aşamada hangi çeşit zeytin dikeceğimize karar vermiş olmamız gerekir. Fidanlar ismine doğru ve sertifikalı olmalıdır. İsmine doğru olması demek aldığınız fidanın doğru çıkması demektir (Gemlik çeşidi zeytin fidanının Manzanilla yada Ayvalık çıkmaması gibi). Sertifikalı olması demek fidanın hastalıklı olmaması ve toprağında nemotod gibi zararlı hastalıklarında olmaması demektir.Öz Ege Teknik Fidancılık olarak biz, Aydın Tarım İl Müdürlüğü Bitki Koruma ve Kontrol Şube Müdürlükleri tarafından devamlı kontrol ediliyoruz. Bunun yanında Edremit Zeytincilik Araştırma Enstitüsü tarafından denetlenmekteyiz. Nemotod tahlilleri Bornova Zeytincilik Araştırma tarafından yapılmaktadır. Sertifikalı fidanlar Devlet kontrolü ve denetimi altındadırlar. Satın alınan fidanların menşei ve hangi fidanlıktan alındığı kesinlikle bilinmeli, herhangi bir olumsuz durum karşısında kime başvuracağınızı bilmelisiniz. Size yakın olan Sertifikalı Fidanlıkları tercih etmek ve bizzat Fidanlıktan almak çeşit garantisi açısından oldukça önemlidir. Bununla beraber Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerinden temin etmek çeşit garantisini beraberinde getirir. Günümüzde Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri özel fidanlıkları tercih etmektedirler. Üretim kapasitesi yüksek olan Fidanlıklar ürünlerinin tümünü kendileri pazarlayamazlar. Ürünlerini pazarlamak için bayilik sistemi kurarlar yada mevsimlik olarak fidan satışı yapan şahıslardan faydalanırlar. Fidan dikim sezonu 3- 4 ay gibi bir süreyle kısıtlıdır. Sertifikalı fidan üretimi yapmayıp sadece fidan ticareti yapan şahıslar sezon başında satın almış oldukları tüm fidanları çeşit farkı gözetmeden satış yaparlar özellikle bu sezon sonuna doğru vuku bulur. Bu olay Sertifikalı Fidan üreticisi ve fidan dikecek olan çiftçi açısından bir sorundur. Öz Ege Teknik Fidancılık olarak bizim üretimimiz yıllık 400.000 ile 500.000 arasıdır. Biz bu sorunu çözmek için bir bayilik sistemi oluşturduk ve sezon sonunda satılmayan fidanları geri alma konusunda garanti verdik. Bununla beraber fidan torbalarının üzerine firma ismi, adresi, telefonu, ruhsat tarihi, ruhsat numarası ve hangi çeşit zeytin fidanı olduğunu belirten bir baskı yaptık. Bayiimize yada bize gelen çiftçi Gemlik çeşidi zeytin fidanı istediği zaman; devlet tarafından bize verilen ve fidanlara yapıştırılan sertifikalarda (üretici kodu ve fidanın çeşidi üzerinde yazılıdır, her birinin seri numarası birbirinden farklıdır) hem de fidanlar torbalanırken yapmış olduğumuz baskı sayesinde çiftçi fidanları kontrol ederek alabilmektedir. Bu baskı sayesinde fidanların karışık olma ihtimali ortadan kaldırılmıştır. Bayilerimiz yada satıcılarımız torba üzerinde olan baskı sayesinde, çiftçilere karışık fidan satamazlar. Üretici firma torbalarda yazılı olduğu için, bir problem vuku bulduğunda en kısa zamanda ve sağlıklı olarak çözülebilmektedir. Eğer torbalarda baskı olmazsa; çiftçi büyük ihtimalle problemleriyle baş başa kalacaktır. Neyi nerden aldığınızı bilmek her zaman size avantaj sağlayacaktır. Fidanların yaprağı gereğinden fazla büyük olmamalı, çeşit özelliklerini korumalı, azot ve hormonlarla üretilmiş fidanlar tercih edilmemelidir. Azot ile büyütülmüş olan fidanda dal ve kök gelişimi doğru orantıda değildir, kökler zayıf olur. Fidanlar aşırı büyük olmamalı 50 cm-100 cm arası olmalı, büyük olan fidanlar daha fazla bakım gerektirir ve maliyet artırır. Dölleyici çeşit ihtiyacı olan türlerde, çeşit özelliğini bozan dölleyiciler kullanılmamalı bunun yerine aynı yada benzer özellikleri taşıyan çeşitler kullanılmalı. Fidanların bölgeye daha kolay uyum sağlaması için, üretimin size yakın olduğundan emin olunuz. Çeşitlerinde alt türleri vardır, bunlar her bölgeye uyum sağlamaz. Demostrasyon çalışması yapılmış alt türler tercih edilmelidir. Örnek olarak çekirdeği küçük ve eteninden kolayca ayrılabilen zeytinler Gemlik olarak adlandırılmıştır. Marmara bölgesinde yaklaşık olarak 9 tür Gemlik vardır; bunlardan sadece üç türü Marmara’ya göre kurak ve nem oranı düşük bölgelerde uyum sağlamıştır. Öz Ege Teknik Fidancılık olarak 20 yıllık çalışma sonucu bu veriler elde edilmiş, bu esaslara göre tesis edilen bahçelerde verim çok yüksek ve kalitelidir. Biz Gemliğin alt türleri olan Trakya tipi, Kayısı tipi ve Su tipini üretiyor, dölleyici olarak da Gemlik Baba tipini kullanıyoruz. Bu sayede gemliğin özelliği bozulmadan ürün elde edilmektedir.

Çeşit Seçimi

Arazinin seçilmesinden sonra sıra çeşit seçimine gelmiştir. Çeşit seçiminde iklim, su kaynakları ve pazar özellikleri büyük önem taşımaktadır. Sulama imkanı olamayan araziye su ihtiyacı fazla olan çeşit dikilmez. Yağlık, sofralık yada hem yağlık hem sofralık mı dikilecek? Sofralık çeşit yeşil, siyah yada hem yeşil hem siyah mı olacak? Bu soruların cevabını bilmemiz gerekir.Önemli zeytin çeşitleri ve özellikleri: Memecik : Çok eskiden beri Ege Bölgesinin ana ürünü durumunda bir çeşittir. Bir yıl verir Bir yıl vermez (yani periyodizite özelliği yüksektir.). Yağlık ve sofralık olarak değerlendirilir. Yağ oranı en iyi toprakta %23 geçmez, sofralık olarak ikinci sınıftır ve çekirdeği iridir.Gemlik : Diğer adı Trilye olan bu zeytin çok kaliteli siyah sofralık çeşittir. Ağaçları orta kuvvette orta büyüklükte, düzgün, yuvarlak taç oluşturur. Soğuğa ve kuraklığa dayanıklı olması büyük bir avantaj sağlar. Yağ oranı %30-35 oranlarındadır, sofralık kalitesi düşük olan meyveler yağlık olarak değerlendirilir. Sofralık olmasının yanında iyi bir yağlıktır. Kasım ayının ilk yarısında olgunlaşır. Fidanları çelikten üretilip, meyveler orta büyüklükte yuvarlağa yakın silindirik şekilde, parlak koyu siyah renktedir. Manzanilla : Yeşil salamuralık bir çeşit olup orta düzeyde kuvvetli ağaçları vardır. Ülkemize 1980'li yılların başında İspanya'dan gelmiştir. Meyveleri orta irilikte, yuvarlak şekillidir. Et çekirdekten kolay ayrılır, yağ oranı %25 olup çelikten üretilir. Yeşil hasat dönemi ekim ayıdır, siyah sofralık olarak da değerlendirilir.Domat : Yabani çöğür üzerine aşı yaparak üretilir. En iyi yeşil ve turşuluk sofralıktır, yağ oranı %22 dir. Elle hasat edilirse her yıl ürün verir. Yeşil olum dönemi genellikle ekim ayının ikinci yarısında olur. Çekirdekleri çıkartılarak dolma yapılır (badem ,kırmızı biber ile).Ayvalık : Kurağa aşırı hassas bir çeşittir. İyi bir yağlık olmasına rağmen pembe iken salamura da olarak değerlendirilir. Yağ oranı %25-28 arasında değişir, meyveleri küçüktür.Yamalak Sarısı : En iyi yeşil salamuralıklardan biridir. Ağaçları kuvvetli büyür, geniş ve yayvan taç oluşturur. Yağ oranı %21 olup, hasat zamanı yeşil olarak Ekim'in ilk yarısıdır. Yeşilken toplanan meyveler çekirdekleri çıkarılıp içine kırmızı biber, badem, havuç vb. doldurulur. Dünyadaki yada bölgesel zeytin pazarları araştırarak çeşitlerin pazar payları göz önünde bulundurmakta, bu konuyla ilgili bir uzmanla görüşmekte büyük yarar vardır.

Arazi Seçimi

Zeytin dikilmesi düşünülen tüm arazilerin toprak tahlili yapılır. Tarım İl Müdürlüklerindeki yada özel sektördeki uzman personellerle görüşülerek en uygun arazi seçilir. Bu bizim gübreleme ve ilaçlama maliyetimizi düşürür. Toprak tınlı, killi-tınlı, kireç %5-15 aralığında, organik madde %2-3 oranlarında, tuzluluk ise en fazla % 5 mchos/cm ve ph seviyesi 6-8 olmalıdır. Taban suyu seviyesi zeytin için uygun olup olmadığı araştırılır, taban suyu 1m’den daha yakın olmamalıdır . İleride ağaçların tam ürüne yatacağı zaman taban suyundan dolayı kuruması istenilmeyen durumdur.Bu seviyeye yakın olan topraklarda drenaj yapılmalıdır. Arazinin iklim özellikleri çok önemlidir.-7 C nin altındaki soğuklarda zarar meydana gelir, gemlik çeşidi için bu değer –10 C dir. Soğuklama ihtiyacı 600-1000 saat arasında değişmektedir. Arazinin güneye bakması yada güneş ışınlarından maksimum şekilde faydalanması mantar hastalıklarından korunmanın en iyi yoludur. Su kaynaklarının büyüklüğü ve araziye uzaklığı sulama maliyetleri açısından çok önemlidir. Kullanılacak olan sulama tekniği seçilmelidir. Yukarıda tespitler bir bütün içinde değerlendirilmeli en doğru seçim yapılmalıdır.

Zeytin'in Morfolojik Özellikleri

Zeytin boylu bir çalı veya 10 metreye kadar boylanabilen, sık dallı, yayvan tepeli, her dem yeşil yapraklı bir ağaçtır. Geniş, kıvrımlı, yamru yumru bir gövdesi vardır.

Ağaç yaşlandıkça, düzgün gri renkli gövde kabuğu giderek çatlar. Ağacın tacı (tepesi), yaklaşık olarak artan boy kadar her sene genişler. Uzun ömürlü bir ağaçtır, yaklaşık 2000 yıl kadar yaşayabilir. Verimli topraklarda taç açık ve asimetrik, verimsiz topraklarda ise daha yoğun ve yuvarlaktır. Sürgünleri gri renkli, dikensiz ve hemen hemen üç köşelidir.Mızraksı, çok kısa saplı, deri gibi sert yaprakları sürgünlere karşılıklı çiftler halinde dizilmiştir. Yaprakları basit, tam kenarlı ve kenarlar alt yüze doğru hafif kıvrıktır. Yaprağın boyu 20-86 mm, genişliği de 5-17 mm’dir. Yaprakların ucunda sivri bir çıkıntı bulunur. Yaprağın üst yüzü koyu gri-yeşil ve tüysüz, alt yüzü mavimsi gümüşi renkte ve beyaz sık ipeksi tüylerle kaplıdır.Baharın sonlarına doğru yaprakların koltuğunda seyrek salkımlar halinde açan, küçük beyazımsı-sarı renkli, kokulu çiçekleri vardır. Rüzgârların taşıdığı çiçek tozlarıyla döllenen çiçekler etli ve yağlı meyve verir. Meyve önce yeşil, olgunlaştıktan sonra da parlak siyah bir renk alır. Etli meyvenin içinde sert bir çekirdek vardır. Meyvenin etli kısmından ve çekirdeğinden elde edilen "yağı" bakımından çok değerli bir ağaçtır. Aynı zamanda ağacının çok heybetli ve estetik bir görünümü vardır. Odunu çürümeye karşı son derece dayanıklıdır